Het verschijnsel bewustzijn is momenteel onderwerp van een intensieve discussie tussen biologen, psychologen, neurowetenschappers en filosofen. De eerste hoofdstukken geven inzicht in dit bewustzijnsdebat, dat veel theorieën heeft opgeleverd en nog maar weinig consensus. Dit komt vooral omdat men het verschijnsel bewustzijn niet goed weet te definiëren. Verdedigd wordt dat het niet onmogelijk is dat bewustzijn een overal voorkomend verschijnsel is, niet alleen bij de mens, maar – in een andere vorm – ook bij andere levende wezens en zelfs in niet-levende materie. Vanwege het mysterieuze karakter van het verschijnsel bewustzijn wordt voorgesteld het als metafoor benaderen, niet alleen bij wetenschappelijk onderzoek maar ook in het religieuze spreken. Als metafoor kan bewustzijn worden gebruikt om Gods werkzaamheid in de wereld beter te begrijpen, en wel op een manier die ook past in het huidige natuurwetenschappelijk wereldbeeld. Ter ondersteuning worden ervaringen van enkele westerse mystici aangehaald.